Doğum Sonrası Süte Geçen İlaçlar Nelerdir?

Doğum sonrasında kullanılan bazı ilaçlar süte geçiş göstermektedir. Süt içerisinde yer alan yağ ve proteinlere bağlanarak geçiş sağlayan maddeler laktasyon döneminde sorunlara neden olmaktadır. Doğum sonrasında süte geçen ilaçların bebekte oluşturabileceği negatif tablolar bu duruma dikkat edilmesi yönünde önemli bir kanıttır.

Bazı ilaç gruplarına dahil olan ilaçların sütteki bileşenlere bağlanarak çocuğa geçiş göstermesi ve çocukta etki göstermesi söz konusu olabilir. Analjeziklerden kortikosteroidlere, antibiyotiklerden antidepresanlara kadar birçok ilaç grubu süte geçiş gösterebilmektedir.

Laktasyon yani süt verme döneminde bu ilaçların kullanımında hassas bir tutum izleyerek bebekte istenmedik durumların oluşumu önlenebilir. Bebeğe geçen ilaçların henüz gelişim döneminde olması sebebiyle olumsuz durumlara, gelişim geriliğine, gelişimin durmasına, tıbbi problemler oluşturmasına yol açtığı bildirilmiştir.

Bilinçli anneler bu ilaç gruplarını hekimlerine danıştıktan sonra almalıdırlar. Özel durumlar dahilinde sürekli olarak alınması gereken ilaçlarda doz düzenlemesi yapılmalıdır. Bu durumlar ancak bir hekimin kararı ile sağlanabilir. Bunun için laktasyon döneminde ilaç kullanacak kişiler mutlaka bir hekime başvurmalıdırlar.

Hangi İlaçların Süte Geçtiği Bildirilmiştir?

Bazı ilaçlar süte geçiş göstermektedir. Protein ve lipit yapılara bağlanarak süt aracılığıyla çocuğa geçebilen bazı ilaçlar şunlardır:

  • Amiodaron
  • Ergot Alkaloidleri
  • Antineoplastik Ajanlar
  • Östrojen
  • Retinoid
  • Bromokriptin
  • Fenindion
  • Radyofarmasötikler

Bu ilaçların hamilelik sonrasında laktasyon döneminde kullanılması kontrendikasyon oluşturmaktadır.

Hamilelik Dönemlerinde İlaç Kullanımı

Hamilelik döneminde ilaç kullanımına dikkat edilmesi gerekmektedir. Plasenta yani bebeğin anne ile direkt bir kan bağı söz konusudur. Annenin damarlarından beslenen çocuk annenin kanında yer alan ilaçlardan etkilenmektedir. Tarihte talidomid faciası gibi olaylar söz konusudur. Birçok konjenital malformasyonda ilacın etkin rol oynadığı bilinmektedir.

Laktasyon Ve İlaç Kullanımı

Laktasyon süresince ilaç kullanımında dikkatli olunması önerilmektedir. Laktasyon döneminde sütün içerisinde bulunan protein ve lipitlere bir afinite yani ilgi gösteren ilaç bu şekilde bebeğe geçebilmektedir. Bebekte olumsuz tablolar oluşturabilen ilaçlar sağlığı tehlikeye atabilirler. Bu sebeple laktasyon döneminde anneler bilinçli bir şekilde ilaç kullanmalıdırlar. Aksi durumlarda ilaç kullanımının olumsuz sonuçları ile karşılaşmak mümkündür.

Güvenli İlaç Olarak Bildirilen İlaçlar

Tıp alanında laktasyon süresince kullanılacak/kullanılamayacak ilaçlar önemli bir araştırma konusu olmuştur. Sık kullanılan ilaçlardan seftriakson, eritromisin, aşılar, propranolol, sertralin, olanzapin laktasyon döneminde güvenle kullanılabilir. İlaçların kullanımı konusunda hekimin görüşünün büyük bir rolü söz konusudur. Güvenli ilaç olarak bildirilen bu ilaçlar laktasyon döneminde belirli dozlarda kullanılabilmektedir. Hekimin önerisi dışında ilaç kullanmamak yapılacak önemli bir davranıştır.

Esra Çabuk Cömert
Yazar:

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Son Güncellenme Tarihi: 05.01.2024