Jinekoloji diğer anlamda kadın hastalıkları olarak bilinen bilim dalıdır. Jinekolojik muayeneyi yapan hekime jinekolog denilmektedir. Jinekolojik muayene kadın hastalıklarının önlenmesi ve erken tanı sağlanabilmesi için çok önemlidir. Erken teşhis birçok hastalığın tedavisi için önemli olduğu gibi bayanlar için 6 ayda veya yılda bir kez jinekolojik muayene sayesinde oluşabilecek sıkıntılara çözüm bulunması için önem arz etmektedir.

Jinekolojik Muayene Nasıl Yapılır?

Kadın doğum uzmanı tarafından yapılan jinekolojik muayene işlemine başlanmadan önce doktor tarafından şikayet ile gelen veya rutin kontrol için gelen hastanın öyküsünün paylaşılması istenir. Yaşı, evli olup olmadığı, aktif kullandığı ilaç olup olmadığı, alerjisi olup olmadığı, sağlık durumu, daha önce geçirdiği bir rahatsızlığı olup olmadığı, ailede büyük sağlık sorunu olan birinin varlığı, son regl tarihi, gebelik veya düşük geçirip geçirmediği, kontrole geliş nedeni ve bunun gibi özel bilgiler öğrenilerek sisteme kaydı yapılmaktadır. Jinekolojik muayeneye gelen hasta cinsel yaşam açısından aktif değil ise karın kısmından muayene yapılmaktadır. Cinsel yaşamı aktif olan kişiler için ise daha sağlıklı olan ve teşhisin net konulabileceği vajinasından kontrol yapılmaktadır.

Öyküsü dinlenen hasta tek kullanımlık muayene gömleği giydirilerek muayene sandalyesine uzanması sağlanmaktadır. Doktor ilk olarak vajinanın içini rahat görebilmek için tek kullanımlık speculum denen alet ile rahim ağzını açmaktadır. Muayene sırasında test yapıp kontrol amaçlı vajinal kültür ve smear testi yapmak için örnek almaktadır. Bu kontrol bittikten sonra el ile kist veya myom kontrolünden sonra ultrason ile bakarak bir sorun olup olmadığını kontrol etmektedir. Teşhisi koyduktan sonra veya smear testi sonucu çıktıktan sonra teşhis ile yorumunu hastaya bildirmektedir. Gerekli ise başka testler yapmakta veya tablet ilaç yazarak tedaviyi sonlandırmaktadır. Jinekolojik muayeneye gitme şikayetleri genellikle şöyledir:

  1. Genel kontrol amacı ile
  2. Gebelik nedeni ile
  3. İnfertilite nedeni ile
  4. Adet düzensizliği nedeni ile
  5. Aile planlaması için yöntem seçme nedeni ile

Jinekolojik Muayenenin Önemi Nedir?

Yılda en az bir kere muhakkak yaptırılması gereken jinekolojik muayene her yaştan bayan için önemlidir. İlk regl olduktan sonra gidilmeye başlanması gerekmektedir. Menopoz dönemi yani adet görememe dönemlerinde bayanların kontrol yaptırarak tercihlerine göre menopoza girme veya mümkünse biraz daha ertelemesi mümkün olmaktadır. Yeni evlenen bayanların evlendikten sonra veya evlenmeden önce doğum doktoruna görünmesi gerekmektedir. Gebelik için veya ilişkiye girer iken kontrol ve korunma amaçlı neleri yapması gerektiği, aile kontrolü için yapılması gerekenler doktora danışılmalı doğru bilgiler alınmalıdır. Regl dönemlerinde yaşanan adet ağrılarının birçoğunda çıkan sonuç kist veya myomlar olmakta bunlar gebelik düşününce gebe kalmada sorun yaratmaktadır. Doktor kontrolü ile eğer erken tanı konulur ise oral olarak alınacak haplar ile önüne geçilebilmekte, ileri seviyede doktora gidilmiş ise operasyon ile kistler alınmaktadır. Vajinada yaşanan kaşınma, kanama, akıntı, koku gibi şikayetler ertelenmemeli muhakkak kontrol sağlanmalıdır. Rahim ağzı kanseri gibi oluşabilecek hastalıklar erken tanı ile önlenebilmektedir. Vajinada veya genital bölgede çıkan siğil gibi sivilcemsi yaralarda da doktora kontrol ettirilmeli bulaşan virüsün nedeni öğrenilmelidir.

Esra Çabuk Cömert
Yazar:

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Son Güncellenme Tarihi: 05.01.2024