Rahim Ağzı Kanseri Öncüsü Lezyonlar

Rahim ağzı kanseri serviks Ca jinekolojik kanserler arasında 3. sırada yer almaktadır. Serviks kanseri genç kadınlarda daha sık görülür ve hastalığın erken teşhisi büyük önem arz etmektedir.

HPV, serviks Ca’nın oluşumunda büyük bir role sahiptir. Yalnız bu durum HPV ile enfekte Her kişi kanserdir manasını taşımamaktadır kişi HPV’ye maruz kaldığında kişide kanserini gelişmesinde uzun bir süreç geçer. HPV ile karşılaşan normal yapıdaki serviks 8-24 ay içinde virüs genelde kendiliğinden temizlenir. Bazı kişilerde HPV maruziyeti ne yazık ki kofaktörlerin etkisiyle yüksek riskli gruba girer ve HPV enfeksiyonu kronikleşir risk faktörleri şu şekildedir:

Sigara kullanmak (Aktif veya pasif)

Diğer cinsel yol ile bulaşan hastalıklar

Oral kontraseptif kullanmak

Kötü beslenmek (Sebze ve meyveden fakir)

Düşük sosyoekonomik düzey

Riskli HPV’ye maruz kalmak

HPV enfeksiyonunu kronikleşirse, risk faktörlerinin eşlik etmesiyle servikste prekanseröz oluşumlar meydana gelir, kronikleşen HPV ASC-US,

ASC-H, LGSIL(CIN-1), HGSIL (CIN2-3 ,Karsinoma in-situ) diye serviksin yapısında değişikliğe neden olarak kansere zemin hazırlar.

rahim-agzi-kanseri-6-800x489

Smear Nedir ?

Pap-Smear (Smear testi) prekanseröz serviks lezyonlarının tespiti için düzenli aralıklarla kadınlara uygulanmaktadır, bir çeşit toplum taramasıdır.

Pap-Smear sitolojik(hücresel boyutta incelenen)bir testtir.%20-40 yanlış sonuç verebilir. Ancak tekrarlanan smearlerle beraber yanlış sonuç verme ihtimali azalmaktadır. Bakan insana ve alınan tekniğe göre smearin başarısı değişmektedir. Enfeksiyon varlığında tanı zorlaşır, tedavi sonrasında smear tekrarlanmalıdır. Yeterli smear incelenmesi için alınan hücre miktarı da büyük bir önem teşkil etmektedir.

Pap-Smear testi iki çeşittir: klasik tip smear ve sıvı bazlı sitoloji.

Klasik tip smearde jinekolojik muayenede kadının serviksinden bir fırça yardımıyla sürüntü alınır, alınan materyal bir cam üzerine sürülür, özel bir sprey ile cama tespit edilir ve laboratuvara gönderilir. Sıvı bazlı sitoloji yönteminde ise alınan materyal bir şişe içindeki özel bir sıvının içine konulur ve bu şekilde laboratuvara gönderilir. Gönderilen materyaller belirli aşamalardan  geçerek mikroskop altında incelenir. Patolog hücrelerin yapısına bakarak Bethesda klasifikasyonuna göre lezyonun aşamasını belirler ve raporu hazırlar.

Sıvı bazlı sitoloji klasik yönteme göre daha duyarlıdır ve daha doğru sonuçlar verir. Ayrıca bu sıvıda HPV DNA da çalışılabilinir. HPV DNA ve smearin beraber yspılmasına Co-test denmektedir.

Smear testinin yapılmasından önceki 2 gün süresince cinsel ilşkide bulunulmamalı; vajinal ovül, fitil, krem, sprey, tampon kullanılmamalıdır; vajinal duş yapılmamalıdır. Ayrıca smear adet döneminde alınmamaktadır.

İşlem sırasındaki ağrı hissetmez, kişiden herhangi bir parça alma, koparma gibi işlemler yapılmaz.

İşlem sonrası kişi normal hayatına dönebilir.

Kimler Yaptırabilir ?

Smear testine 21 yaşından itibaren başlanır.21 yaşına kadar cinsel ilişkide bulunmamışsa cinsel ilişkiye başladığı tarihten itibaren smear testi yapılmaya başlanır.

İmmunsupresif tedavi alan, transplant hastası yada HIV(+) kadınlarda,21 yaşından küçük bile olsa ilk cinsel ilişki ile beraber tarama başlanmalıdır.

İmmunsupresif tedavi almıyor, transplant hastası ya da HIV(+) değilse ,21 yaşından önce cinsel ilişkiye başlamış olsa dahi bu kişilerde taramaya 21 yaşında başlanır.

21-29 yaş arasında 3 yılda bir sadece smear ile tarama önerilir.

30-65 yaş arasında 5 yılda bir co-test (HPV DNA+Smear), HPV DNA yapılamıyorsa 3 yılda bir smear ile devam edilir.

Yeterli takibi olan kadınlarda 65-70 yaşından sonra smeare gerek yoktur.

Bening nedenlerle ameliyatla rahim ve rahim ağzı tamamen alınmış kadınlarda smear takibine gerek yoktur.

Geçmişinde CIN2.CIN3 ya da kanser tanısı alanlarda rahim ve rahim ağzı tamamen alınsa dahi smeare devam edilmelidir.

Bazı ameliyatlarda rahim veya diğer organlar alınır, rahim ağzı bırakılır, bu durumda da smeare düzenli bir şekilde devam edilmelidir.

HPV aşısı olanlar da smear ile düzenli olarak takip edilmelidir.

Gebe kadınlarda smear testinin yapılma zamanı geldiyse ilk trimesterde yapılmalıdır.

Sıvı-bazlı smear testi

Klasik smear ile sıvı-bazlı smear arasında bariz bir fark yoktur, ikisi de takiplerde kullanılabilir.

rahim-agzi-kanseri-4-1024x576

HPV Testi Neden Yapılır ?

HPV testi, HPV DNA ve HPV RNA testi olarak ikiye ayrılır. HPV RNA testi HPV DNA’ya göre daha duyarlıdır, yalnız rutinde kullanılmamaktadır.

HPV DNA testi,30 yaşını geçen kadınlarda smear testi ile kombine bakılabilir. HPV DNA testi için ayrı bir sürüntü veya parça alınmasına gerek yoktur. HPV DNA ve smearin beraber değerlendirilmesi (co-test) daha güvenilir sonuç verir. Bu nedenle HPV testi yapılma imkanı varsa 30-65 yaş arasındaki kadınlara 5 yılda bir co-test yapılması önerilir.

HPV testinin, virüsün DNA’sının incelenmesi sonucunda, pozitif çıkması ve aynı zamanda smear sonucunda anormal hücreler saptanması kişi için yüksek riskli bir durumu işaret eder.

Smear sonucu anormal ve HPV testinde HPV DNA saptanmamışsa daha düşük riskli durumu ifade eder. Hem smear hem HPV testi normal ise bu en risksiz haldir. Test sonuçlarının farklılığı tedavi ve takip sürecinde farklılıklara yol açmaktadır.

Smear testi düşük de olsa bazen yanlış sonuç verebilir. HPV-DNA daha spesifik bir testtir, duyarlılığı daha yüksektir. Smear ile beraber yapılan HPV testi ile yanlış sonuç verme ihtimali en aza indirgenir. Böylece serviksteki en ufacık değişim bile fark edilebilir.

Smear Sonuçları Nasıl Yorumlanır ?

Smear sürüntüsü serviksten alınır. Serviks kanserinin en sık transformadyon zonunda meydana gelmesinden ötürü bu zon sitopatalojik incelemede büyük bir role sahiptir.

Transformasyon zonu vagina ile serviksin birleşim yeridir. Vagina keratinize çok katlı yassı epitelden, serviks kolumnar epitelden oluşmaktadır. Bu zon puberte ve menopoz ile yer değiştirmektedir. Bu durum kanser hücrelerinin oluşumunu kolaylaştırmaktadır.

Smear Bethesda sistemine göre raporlanmaktadır. Smear sonucunuzda transformasyon zonunun bulunması iyi bir şeydir.

Smear sonucunuz negatif ise rahim ağzınız sağlıklıdır, herhangi bir patolojiye rastlanmamıştır, rutin smear testinize devam etmeniz yeterlidir.

Smear sonucunuz pozitif geldiyse bu her zaman kanser olduğunuz anlamını taşımaz, sonuç farklı boyut ve şekilde anormal hücrelerin görüldüğünü ifade eder. Bunun için jinekolojik muayene ve incelemeden geçmelisiniz. Ayrıca rahim ağzındaki enfeksiyonlar da pozitif test sonucuna neden olabilir. Mantar, trikomonas, klamidya veya gonore enfeksiyonu rahim ağzını iltihabi hale getirebilir. Bu enfeksiyonlar tedavi edildikten sonra smear sonucu genelde normale döner.

Smear sonucunda bulunabilen anormallikler şu şekildedir:

ASC-US

ASC-US, önemi belirsizolan atipik skuamöz hücrelerdir. En sık görülen anormalliktir. Spontan gerileme oranıen yüksek lezyondur. İnvaziv kansere ilerleme oranı %1’in altındadır. Raporlamada ASC-US geldiyse HPV testi yapılması veya bir yıl sonra smear testinin tekrarlanması önerilmektedir. Test sonucuna göre ciddi riskler bulunan virüsler (HPV, HIV vb.) mevcut değilse, anormal hücrelerin tespit edilmesi sorun teşkil etmemektedir.

LGSIL

LGSIL, düşük dereceli skuamöz intraepitelyal lezyonlardır. Hücrelerde şekil ve boyutsal olarak değişim vardır. HPV enfeksiyonu ve koilositoz bulunmaktadır. Koilositoz HPV’nin hüccrelerin sitoplazmasında yapmış olduğu genişlemedir. Bu durum ASC-US’a göre daha ileri bir durumdur. Bu durum saptandığında kanser gelişme riski çok düşüktür .Endişe etmenize gerek yoktur. Doktorunuz uygun takip yöntemini belirleyecek ve enfeksiyonun durumunu kontrol edecektir.

HGSIL

HGSIL, yüksek derceli skuamöz intraepitelyal lezyondur. Burada hücrelerdeki şekil ve boyut olarak değişim daha belirgindir. Bu durum kanser gelişimi için daha ciddi bir uyarıcıdır. Hastalığın durumunu tespit etmek ve kanser/prekanseröz lezyonu oluşturan hücrelerden şüphelenildiğinden kolposkopi ve başka işlemlerin yapılması gerekmektedir. Bu süreçte en doğru yaklaşımı doktorunuz karar verecektir.

Diğer pozitif anormal sonuçlar oldukça az görülmektedir. Çok nadir olarak smear sonucu aşikar kanser tanısı koyabilir. Bu durum düzenli takip ve smear yaptırmayan kadınların başına daha sık gelir.

Testteki pozitif sonuç hasta için ne kadar endişe verici olsa da, alınan sonuçlar çoğunlukla prekanseröz (kanser öncülü) lezyonlardan oluşmaktadır. Prekanseröz lezyonun kansere dönüşmesi uzun bir zaman almaktadır. Bu nedenle pozitif smear, uygun tedavi ve takip ile prekanseröz lezyonun kansere dönmesini engellememiz için bir gösterge olur.

İlerlemiş Rahim Ağzı Kanser Belirtileri

Rahim ağzı kanserleri kadınlarda görülen kanser türlerindendir. En sık nedenleri arasında cinsel yolla bulaşan hastalıklar yer alır. HPV virüsü bu hastalığa rol açan bir etken olabilmektedir. Erken tanı her zaman çok önemlidir. Geç kalınma gibi durumlarda bazı belirtiler oluşmaya baslar.

İlerlemiş kanser belirtileri şunlardır:

  • Aşırı derece de vajinadan gelen kanamalar
  • Cinsel birliktelikte zorlanma ve acı hissi
  • Vajen bölgesinde ele gelen büyük şekilli kitle tespiti
  • Pis kokulu ve rahatsız edici vajina akıntıları
  • Vajina bölgesinde yaralar
  • İdrarda meydana gelen kanamalar
  • Adet düzensizlikleri
  • Bacak ve sırt bölgelerine vuran dayanılmaz ağrılar

Erken tanı her zaman hayat kurtarır. Bu yüzden kendi bedenimiz hakkında bilgiler edinilmelidir. İlerleyen kanser bulgularına rastlanıldığı taktirde ilk iş yetkili bir uzmana başvurmaktır.

Rahim Ağzı Kanseri Aşısı

Rahim ağzı kanseri için geliştirilen ve bu riski taşıyan ya da hastalığı atlatan kadınlara uygulanan aşıdır. Bu aşı sayesinde bulaşıcı riski azalarak kanser tehdidi ortadan kalkar. Ayrıca fazla doğum yapmış kadınların 43 yaşına kadar yaptırması gereken bir aşı olup hastalığın riskini ortadan kaldırmaktadır. Hemen hemen her kadın doğum uzmanı tarafından 3 yılda bir test sonucu bu aşıyı olmak mümkündür.

Bu bölümde Rahim Ağzı Kanseri Öncüsü Lezyonlar üzerine sıkça sorulan sorulara ve cevaplarına ulaşabilirsiniz.

Esra Çabuk Cömert
Yazar:

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Sıkça Sorulan Sorular
Smear ile beraber yapılan HPV testi ile yanlış sonuç verme ihtimali en aza indirgenir. Böylece serviksteki en ufacık değişim bile fark edilebilir.
Smear testine 21 yaşından itibaren başlanır.21 yaşına kadar cinsel ilişkide bulunmamışsa cinsel ilişkiye başladığı tarihten itibaren smear testi yapılmaya başlanır.
Pap-Smear (Smear testi) prekanseröz serviks lezyonlarının tespiti için düzenli aralıklarla kadınlara uygulanan bir testtir.
İlgi Alanlarımız
TÜM BÖLÜMLER
Randevu ve İletişim Formu
bu yolculuğa birlikte çıkalım
HASTA ÖYKÜLERİ
TÜM HASTA ÖYKÜLERİ
YUKARI ÇIK
Son Güncellenme Tarihi: 05.01.2024